محمد ملکی نهاوندی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» با بیان این که امروز طلاب و فضلای نخبه حوزه بالاترین ظرفیت و سرمایه حوزه در جهت دست یابی به اهداف تحولی به شمار می روند، اظهار داشت: تحول در کتب و متون درسی که اقدامات بسیار خوبی نیز در همین راستا آغاز شده، گام مهمی در جهت تحول مطلوب در حوزه های علمیه به شمار می رود.

اقدامات ارزشمند در تدوین کتب جدید درسی حوزه

وی با بیان این که کتاب های خوبی در دوره جدید تدوین شده به خصوص برخی کتب که نقاط قوت خوبی دارد، گفت: در همین خصوص کسانی که زحمت کشیده اند، خوب کار کرده اند و به نوشته ها هم بسنده نکرده و با برگزاری جلسات و بازخوردگیری آن از سوی اساتید دعوت شده از مدارس علمیه سراسر کشور نشان داده اند که چقدر مساله دارای اهمیت و حساسیت است.

نیازمند همفکری و خرد جمعی هستیم

معاون پژوهش مدرسه علمیه معصومیه ضمن تشکر از برگزاری نشست اخیر نقد و بررسی متون درسی جدید حوزه در قم بیان داشت: البته روند تدوین کتب درسی هنوز کامل نشده است و نیاز به بررسی بیشتر و مقایسه با کارهای قبلی دارد، با این حال آنچه مهم است و در روند تدوین کتب درسی اهمیت فوق العاده دارد  این است کسانی که دست به قلم هستند و تجارب خوب آموزشی و پژوهشی دارند و خود در امور اجرایی قرار دارند، کمک کنند تا در فضای همدلی و هم افزایی شاهد نتایج بهتر و مطلوب تری در این باره باشیم.

وی افزود: به اعتقاد بنده در این خصوص باید این گونه جلسات همچنان برگزار شود تا بازخوردگیری شده و نقاط ضعف و قوت کارها مشخص شود و در ضمن غنای علمی در کتب جدید نیز کما فی السابق مورد توجه و لحاظ قرار گیرد.

تکنولوژی نوین آموزشی با حفظ غنای علمی حوزه

وی با اشاره به این که در روند شروع تدوین کتب جدید و در جلسات مربوط به این موضوع حضور داشته است، گفت: جای بسی خوشحالی است که در همین نشست ها و بررسی ها کوشیده شده در عین حفظ غنای علمی حوزه ، محتوای کتب و متون جدید از تکنولوژی نوین آموزشی بهره مند باشد.

کتب جدید بی عیب و نقص نیست اما...

ملکی نهاوندی در عین حال بیان داشت: البته که کتب جدید بی نقص نیست اما فعلاً بهترین هاست و باید ایرادات رفع شده و کارها در ادامه تقویت شود و مهم تر این که این جلسات همفکری و اتاق فکر باید با قوت و نگاه کارشناسانه که تاکنون وجود داشته، تداوم یابد.

وی افزود: مهم این است که اساتید و صاحب نظران که همگی این کتب را درس داده اند و با زیر و بم امور به خوبی آشنا هستند حضور دارند و نظرات آن ها بسیار می تواند در ادامه روند تحولی در حوزه بسیار ارزشمند و راهگشا باشد؛ به خصوص کسانی که از شهرستان های دور و نزدیک آمده و کتب صرف و نحو و دیگر کتب را دیده اند و قطعاً این زحمات و تلاش ها ماجور خواهد بود.

سهل نویسی مترادف با ضعیف نویسی نیست!

این محقق و پژوهشگر حوزه و دانشگاه همچنین با بیان این نکته که بی شک نباید نسبت به دغدغه های بزرگان حوزه بی توجهی و کم توجهی کرد، گفت: بزرگان اگر تذکراتی می دهند درباره برخی کتب ، بی شک مواردی مدنظر آنهاست که باید آن را رعایت کنیم و به این مساله هم اشراف داشته باشیم که متاسفانه گاهی اوقات سهل نویسی با ضعیف نویسی اشتباه گرفته می شود.

وی اضافه کرد: صدالبته بیان کتاب باید ساده و قابل فهم باشد نه این که یک کتاب قوی حوزوی به یک اثر ضعیف تبدیل شود که این مساله اصلاً با اهداف تحول در حوزه سازگار نیست.

ملکی نهاوندی ادامه داد: از سویی باید توجه داشت که کتاب های علمی حوزه به یک سری کتاب های صرف آموزشی آن هم از نوع غیرکاربردی تبدیل نشود.

محتوای غنی کتب حوزوی افتخار ماست

وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به این که محتوای قوی و غنی کتب حوزوی از دیرباز جزو افتخارات حوزه های علمیه به شمار می رفته است، ابراز داشت: شاید برخی کتب برای زمانه ما سنگین باشند مانند سیوطی، اما به عنوان مثال نباید کتبی که نگاشته می شود از سیوطی ضعیف تر باشد، ضمن آن که به هر حال باید بستر و فضا به گونه ای باشد که طلبه از خودش نیز تحرک و جدیت در فهم و درک مطالب علمی داشته باشد ،چرا که بی گمان همین تحرک او باعث گشایش علمی و دست یابی به منابع غنی علم می گردد.

وی افزود: محتوا باید پر باشد تا طلبه که فردا می خواهد وارد عرصه های جدی تر شده و مسلط به فقه الحدیث و فقه القرآن شود و احیاناً مفسر خوبی باشد ، دستش از این حیث بسته نباشد.

دغدغه ها مورد توجه بوده است

معاون آموزش دانشگاه ادیان و مذاهب همچنین ضمن تقدیر و تشکر از کلیه عوامل و دست اندرکاران تهیه وتدوین کتب و متون درسی جدید حوزه به ویژه برای سطوح مقدماتی اظهار داشت: به لطف الهی در کتب جدید این دغدغه ها لحاظ شده است و اتفاقاً اکثر اساتیدی که در تدوین این کتب نقش جدی داشته اند جزو اساتید سنتی حوزه محسوب می شوند که در عین حال به متدها و روش های نوین آموزشی نیز عنایت ویژه ای داشته اند.

تجربه گذشته چراغ راه آینده است

وی با بیان این که باید بین غنای محتوایی و نظام مند شدن بر اساس اصول روز جمع شود، گفت: ما باید از تجربه علمای سلف نیز نهایت استفاده را بکنیم تا در نهایت بتوانیم به تحول مطلوب در حوزه دست یابیم.

قدردان اساتید و نخبگان حوزوی باشیم

این محقق و پژوهشگر حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: در حال حاضر در قم و شهرستان ها اساتید و فضلایی داریم که اگر واقعاً به این ها بهای لازم داده شود برکات فراوانی از ناحیه این ها نصیب حوزه و بالاتر از آن نظام اسلامی می شود، چه آن که همین حالا هم برخی از همین اساتید و نخبگان حتی می توانند به تنهایی یک مرکز تدوین کتب درسی در حوزه راه بیندازند به جهت این که ظرفیت عظیمی دارند.

لزوم بسترسازی برای خلاقیت و نوآوری

معاون پژوهش مدرسه علمیه معصومیه با تاکید بر این که باید فضای لازم برای نوآوری و خلاقیت این قشر تاثیرگذار را در امور مختلف فراهم آوریم، بیان داشت: اتاق فکری که برای همین تدوین کتب درسی تشکیل شده حرکتی است که باید ادامه یابد و نباید نگاه مقطعی به آن داشت، چرا که با تداوم این گونه برنامه ها ، اشکالات موجود به حداقل ممکن رسیده و چه بسا کلاً رفع شود.

وی در پایان گفت: در هر صورت آنچه قابل توجه است این که نه فقط در قم بلکه در شهرستان ها ما ظرفیت خوبی داریم و باید شرایطی فراهم شود که در استان ها نیز طلاب به جهت وجود اساتید قوی ماندگار شده و منشا خدمات و برکات پایداری در منطقه خود شوند.